Biên giới phía đông – nam giữa Hoa Kỳ và Mê-hi-cô chạy dọc theo con sông Ri-ô Gran-đê tính khí thất thường, cong sông bắt nguồn từ rặng Thạch Sơn, và đổ vào vịnh Mê-hi-cô. Sông Ri-ô Gran-đê vạch một vòng cung thiên nhiên khổng lồ chia cwats Mê-hi-cô khỏi miền đất bang Tếch-dớt của Hoa Kỳ. CÒn bắt đầu tính từ thị trấn En Pa-rô sang phía tây, biên giới giữa hai quốc gia chạy theo đường thẳng. Ở phần phía tây nam bang Niu Mê-hi-cô, biên giới hai lần bị bẻ ngoặt thành những góc vuông. Chính đây là nơi trải dài bình sơn nguyên Xi-e-ra Ma-đre, vùng đất về phía đông bị chặn bởi sông Ri-ô Gran-đê, phía tây bắc bởi cao nguyên Cô-lô-ra-đô, còn phía đông bởi dãy núi Pô-lôn-xi-lô và dãy núi Gua-đê-lu-ô chạy nhập vào rặng Xi-e-ra Ma-đre của Mê-hi-cô.
Trại của sê-ríp Alan nằm ở phần phía nam bình sơn nguyên Xi-e-ra Ma-đre, gần biên giới Mê-hi-cô, vì vậy Tômếch và Đại Bàng Đỏ quyết định đi săn chim đại bàng ở dãy núi Gua-đê-lu-pô.
Tômếch muốn đi một chuyến vài ngày chỉ riêng với người bạn da đỏ trẻ tuổi. Bằng kinh nghiệm, cậu biết rằng những chuyến đi cùng nhau như thế giúp cho người ta thêm gần gũi nhau và thắt chặt những mối dây thân ái, điều mà lúc này cậu đang hết sức mong muốn. Cũng chính vì vậy, cậu làm mọi cách để ngăn không cho thủy thủ trưởng Nôvixki tham gia chuyến đi săn này. Điều đó chẳng dễ dàng gì, vì mặc dù người lính thủy có thân hình đồ sộ này không thích thú những chuyến đi bộ theo đường núi (anh thường nói rằng con người chỉ tổ mệt phờ ra khi bị xóc bụng trên những tảng đá núi), song khi có bất cứ chuyện phiêu lưu mạo hiểm hay có dịp để nhìn tháy một điều gì mới mẻ là chàng lính thủy sẵn sàng có những nhượng bộ đáng kể đối với quan điểm đó của mình. May sao, lần này sê-ríp lại mang đến cho Tômếch một sự giúp đỡ bất ngờ. Ông đề nghị thủy thủ trưởng đặt bẫy bắt một con báo gấm đang đe dọa lũ gia súc thả trên thảo nguyên. Phải lựa chọn giữa chuyến đi săn “bọn chim nhãi nhép” – như cách thủy thủ trưởng gọi chim đại bàng – và đi săn con thú dữ bốn chân, dĩ nhiên là anh chọn chuyện thứ hai. Thậm chí, trong thâm tâm anh còn cảm thấy hài lòng vì Tômếch – vốn là một tay thiện xạ bách phát bách trúng – không tham gia vào chuyến săn báo. Còn sê-ríp, như chính ông thú nhận, không có cái vinh dự được tự tin tưởng vào độ chuẩn xác của những phát súng của mình, nên chắc chắn rằng cây cọ chiến thắng sẽ rơi vào tay chàng lính thủy. Vốn là người ít học, chàng ta không thể hiểu được rằng đa số các loài chim đại bàng thường có vóc dạng to lớn, có sức khỏe rất dồi dào, cũng như rất dữ tợn, thậm chí chúng dám tấn công ngay cả con người.
Hài lòng bởi sự việc xoay chiều như thế, Tômếch không hề cho người bạn lớn tuổi biết những điều nguy hiểm có thể xảy ra trong chuyến đi săn chim đại bàng này. Song chỉ cần Xanli yêu cầu cậu giải thích một số điều, cậu đã đem ngay những kiến thức tự nhiên học tích lũy được ra trổ tài với cô bé.
Theo lời Tômếch, Xanli được biết rằng bộ chim ăn thịt ban ngày được chia thành hai phụ bộ: Diều hâu Tân Thế Giới và Chim ăn thịt. Tiếp theo, cô bé được biết rằng, có tới hơn ba trăm năm mươi loài chim ăn thịt, chia thành bốn họ: chim ăn rắn, diều hâu, chim ưng và chim ăn cá. Đông đảo nhất trong số các họ đó là Chim ưng gồm sáu chi họ. Đó là các chi họ: diều đài bàng, đại bàng, chim ăn chuột, chim cắt, ca-ra-ca-ra và chim ưng.
Đại bàng sinh sống ở nhiều nơi trên thế giới. Tại châu Mỹ có thể gặp chúng từ mãi cực bắc xa xôi tới tận Pa-ra-goay. Hình dáng của loài chim to lớn – nhiều khi cực kỳ to lớn này – rất đặc thù. Đầu chúng phủ đầy lông, cái mỏ khoằm, chiếc đuôi không to lắm, cùng bộ móng rất to, khỏe, cứng và sắc, quặp xuống phía dưới.
Còn hải bằng hay còn được gọi là đại bàng biển, là một loài rất đa dạng. Chiều dài của chúng có khi đến chín mươi lăm cen-ti-mét, sải cánh đến hai mét rưỡi. Lông chúng thường có màu nâu hay màu xám bẩn.
Trừ châu Âu, loài hải bằng trắng còn sinh sống ở Xi-bia và Nhật Bản. Ở Bắc Mỹ, thay cho chúng có loài hải bằng đầu trắng, còn ở Châu Phi – loài hải bằng hay kêu và giỏi bay nhào lộn.
Đại diện chính của loài đại bàng là đại bàng vàng, loài chim lớn nhất sau đại bàng trắng trong số các loài chim ăn thịt ở châu Âu. Một biến dạng của loài chim này là đại bàng vàng kim, loài chim rất ít gặp ở châu Phi và châu Âu, báu vật trong tất cả các cư dân có cánh thuộc lục địa Mỹ châu. Giống chim này thường thích sống trong những dãy núi cao, làm tổ trên những vách đá cheo leo hiểm trở nhất. Mỗi đôi chim hình như có một khu vực riêng để săn bắt mồi, và nếu như đủ thức ăn thì ngay cả trong mùa đông chúng cũng không rời tổ. Loài chim đẹp đẽ có sắc lông màu hung hung đỏ này là kẻ thù nguy hiểm nhất tất cả các loài muông thú.
Tômếch muốn săn chính loại đại bàng vàng kim này. Song đối với Xanli thì người bạn In-đi-an trẻ tuổi mà Tômếch chọn làm đồng hành lại còn đáng chú ý hơn là chuyện chim đại bàng.
Sáng sớm hôm đã định, hai bạn trẻ rời trại. Ngoài những con ngựa cưỡi (giống ngựa hoang thảo nguyên lực lưỡng), Tômếch còn dắt theo một con ngựa dự phòng, để chở lều trại và thức ăn.
Băng qua thảo nguyên hoang vu mọc đầy những khóm xương rồng và loài cây gai me-xkit, hai đứa phóng ngựa về phía tây nam, hướng tới dãy núi lô nhô. Khoảng gần trưa cả hai đã đi vào một khe núi ẩn sâu trong lòng rặng núi đá đó.
Trên những sườn dốc mọc đầy một loài cây có hình thù kỳ dị, rất xấu xí, nom tựa những cái chổi, cán cắm ngược xuống đất.
Đại Bàng Đỏ ngẩng cao đầu tìm kiếm chim đại bàng, nó không ngần ngại đi sâu vào hai bên khe núi lởm chởm đá tai mèo. Trước khi trời tối, chúng lên đến một sườn núi thoai thoải và hạ trại nghỉ đêm trên một bãi trống nhỏ, nơi loài cây kì dị nọ mọc chen lẫn với xương rồng.
– Chúng buộc hai chân trước của ngựa lại, thả cho đi ăn rông ở bãi trống, sau đó dựng lều, đốt lên một đống lửa, nhanh nhẹn chuẩn bị bữa ăn rồi ăn trong im lặng vì đã khá mệt sau cả ngày đi đường.
Tômếch rất háo hức muốn được biết cách thức săn chim đại bàng của người In-đi-an. Cậu hy vọng rằng người bạn đồng hành sẽ kể chuyện cho cậu nghe đặt bẫy đại bàng thế nào, song sau bữa ăn tối cậu bé Na-vai có vẻ không hề muốn tâm tình gì cả. Vừa dọn dẹp bát đĩa xong, nó đã quấn người vào trong một tấm chăn dày và ngả lưng cạnh đống lửa định ngủ.
Trái lại, Tômếch vốn rất thích những cuộc chuyện trò buổi tối bên đống lửa bập bùng. Cậu rất không hài lòng với tính ít nói của người bạn In-đi-an. Cậu bảo:
– Chúng mình hãy bàn kế hoạch săn bắt đã chứ? Chưa muộn đâu, ta còn kịp nghỉ ngơi thoải mái cho đến sáng kia mà.
– Bây giờ không thể nói chuyện săn bắt đại bàng được đâu, – cậu bé Na-vai thì thào đáp lại. – Tổ của chúng ở cách đây không xa. Nếu như tình cờ chúng nghe được câu chuyện của chúng ta thì không thể nào đến gần chúng được. Người anh em của tôi hãy nghỉ đi cho khỏe. Ngày mai sẽ là một ngày vất vả đấy.
Nhận được một lời từ chối như thế, Tômếch đành chui vào lều. Giờ đây cậu mới thấy những người da đen châu Phi quả là những bạn đường dễ chịu biết bao nhiêu. Họ có thể nói chuyện suốt đêm mặc dù họ cũng mê tín không kèm gì người In-đi-an. Cậu chán ngán trùm chăn, song mãi vẫn không sao ngủ được. Cậu bắt đầu suy tính và hơi tiếc vì đã không cùng với thủy thủ trưởng và sê-ríp đi săn báo. Song cậu chợt nhớ ngay đến mục đích chính của chuyến đi săn này. Được người ta thừa nhận quyền mang năm chiếc lông đại bàng không phải là phần thưởng nhỏ. Ngay cả Đại Bàng Đỏ, đến giờ cũng mới chỉ có ba chiếc lông đại bàng thôi. Thêm nữa, sẽ có cả một buổi lễ long trọng để gắn lông đại bàng vào chiếc mũ đội đầu, chiếc mũ mà người In-đi-an nào cũng dám liều cả tính mạng để có được. Trong lòng đã vui hơn, cậu bắt đầu nghĩ lan man đến chuyện săn đại bàng và cuối cùng ngủ thiếp đi.
Ngay khi những tia nắng mặt trời đầu tiên vừa vuốt ve các đỉnh núi đá, hai đứa đã bật dậy. Chốc chốc, Đại Bàng Đỏ lại nhìn lên bầu trời trong vút không một gợn mây xem có vua của loài chim đang bay lượn trên ấy hay không. Khi chúng vừa cuốn xong lều trại, cậu bé In-đi-an chợt đứng sững như trời trồng, ngửa mặt nhìn lên trời. Tômếch cũng lập tức ngẩng đầu lên.
Trên bầu trời trong sáng, giữa những vách đá, nổi bật lên một vật đang khoan thai bay lượn như trong chốn hư vô.
Lúc đầu, Tômếch thoáng nghĩ có lẽ đó là hai anh em Uyn-bua và Oóc-vin Ri-dơ – những người đã thực hiện thành công chuyến bay đầu tiên trên máy bay có động cơ vào năm 1903 ở bang Ca-rô-lai-na Bắc – đang tiếp tục thử nghiệm máy bay, song cậu nhanh chóng nhận ra sự nhầm lẫn của mình. Chính vào lúc đó, trên trời lại xuất hiện thêm hình bóng thứ hai của một con chim nữa cũng đang khoan thai lượn vòng. Những cánh chim đang sải rộng hình như không hề có một cử động nào cả.
Có những lúc cánh chim bất động một chỗ trong không khí, dường như nó đang dõi tìm mồi săn trong những hẻm đá, sau đó chúng lại lướt lên cao, khoan thai và đĩnh đạc.
– Đại bàng bay tuần lãnh thổ săn bắt của họ đấy, – cậu bé In-đi-an thì thầm đầy thành kính. – Mỗi buổi sáng họ đều bay tuần như thế. Không có gì có thể lọt khỏi cặp mắt tinh tường của họ…
Tâm trang của cậu bé In-đi-an mê tín như truyền cả sang Tômếch. Quả thật những con chim khổng lồ đang bay lượn trên không cũng gây cho cậu một cảm giác kinh ngạc xen lẫn sợ hãi. Vẻ đẹp, sức mạnh cùng dáng dấp tuyệt vời của đại bàng trong khi bay đã khiến biết bao vị thủ lĩnh của các dân tộc thiện chiến lấy hình dáng của chúng làm quốc huy. Tômếch chợt nghĩ đến tổ quốc mình, rồi cậu chợt nhớ ra rằng trên quốc huy của Hoa Kỳ cũng có hình đại bàng vàng.
Những con chim đại bàng tinh mắt và cảnh giác có lẽ cũng đã nhìn thấy hai cậu bé hạ trại trên chỗ trống cùng mấy con ngựa, nên liền cụp cánh lao xuống sát mặt đất. Một lúc sau, chúng lại lượn những vòng rộng trang trọng, rồi chậm rãi bay về phía nam.
– Chết rồi, họ đã nhìn thấy chúng ta, bây giờ họ sẽ hết sức thận trọng, – Đại Bàng Đỏ thì thầm.
Tômếch đã trút bỏ được cái ấn tượng bị lây bởi cách cư xử của thằng bé In-đi-an. Cậu nhìn bạn bằng cặp mắt nảy lửa và nói:
– Đại bàng chẳng qua cũng chỉ là giống chim tham ăn và nguy hiểm mà thôi. Chúng không hiểu được tiếng nói của loài người và cũng chẳng hề có sức mạnh siêu phàm gì. Vì vậy, mặc dù đại bàng săn bắt được mọi loài chim, thậm chí cả hoẵng và chó sói nữa song chúng không dám tấn công trại của chúng ta đâu. Thêm nữa, chỉ khi bay hay đậu chúng mới có vẻ trang trọng thế, chứ chúng mà đi trên mặt đất thì chỉ tổ gây cười mà thôi. Người ta thường tôn đại bàng – loài chim kẻ cướp khát máu nguy hiểm – làm biểu tượng của sức mạnh và sự thanh cao, trong khi lên án loài diều hâu có ích như biểu tượng của tính tham ăn bẩn thỉu. Thực ra, đại bàng tuy thích máu tươi, chủ yếu sống bằng mồi sống săn được, nhưng cũng không hề chê thịt chết thôi, vì vậy chúng cũng là loài chim có ích cho con người. Nhưng thôi, bây giờ cậu hãy nói xem chúng ta làm bẫy đại bàng ra sao. Tớ bắt đầu thích cuộc săn này rồi đấy.
– Xin người anh em của tôi đừng nói thế, – cậu bé Na-vai dè dặt đáp. – Đại bàng đã nhìn thấy chúng ta, ai biết trước được sẽ có chuyện gì xảy ra.
– Sẽ xảy ra chuyện tớ kiếm được năm chiếc lông đại bàng mà Hội đồng nguyên lão đã thừa nhận cho tớ, – chú bé da trắng bật cười lớn. – Cậu hãy tin ở tớ, tớ đang muốn quất cho lũ chim đại bàng này một loạt đan bằng khẩu súng của tớ đây này.
– Các anh, những người da trắng, không thể hiểu được rất nhiều điều, – cậu bé In-đi-an trầm ngâm đáp lời. – Nhưng chúng ta hãy quay lại với chuyện săn bắt của chúng ta. Để ngựa lại đây, còn chúng ta sẽ phải trèo lên vách đá dốc đứng kia đấy.
– Thế cậu không sợ khi quay lại sẽ không tìm thấy ngựa à? – Tômếch lo lắng hỏi.
– Bị buộc chân trước, chúng chẳng thể đi được xa đâu, thêm nữa, khi có đủ cỏ ăn chúng sẽ chẳng bỏ đây mà đi.
Hai đứa gập lều buộc thành hai gùi hàng, cậu bé In-đi-an còn mang thêm một bó cành cây tươi, rồi tiến lên những vách đá không hề có lối mòn.
Đại Bàng Đỏ rất quen thuộc địa hình vùng này. Nó dễ dàng tìm ra con đường khá thoai thoải để leo lên cao, chỉ vài chỗ chúng phải chậm chạp trèo trên những khối đá lớn. Sau lưng chúng có những khe núi ngoằn ngoèo và những thung lũng lọt thỏm trong cái hoang vu của núi đá, nom như những ốc đảo xanh nổi lên trên nền những sườn đá xám. Ở những nơi có lớp đất phủ trên mặt đá, những khóm cây dại và xương rồng mọc lên xanh um.
Chốc chốc, hai chàng thợ săn trẻ tuổi mang gùi nặng lại phải dừng chân để nghỉ lấy hơi. Những khi đó, cặp mắt sắc sảo của cậu bé In-đi-an lại sục sạo khắp những hẻm núi và những vạch đá vỡ nát, còn Tômếch thì khoan khoái ngắm nhìn phong cảnh đẹp như tranh của vùng núi đá hoang dã.
Phải mất vài giờ, cả hai mới lên đến chiếc bao lơn bằng đá chạy vòng quanh một trong những vách đá của đỉnh núi. Chung quanh bao lơn đá đó là những đỉnh đá thấp hơn và những tảng đá treo lơ lửng trên miệng vực.
Đến lúc này Tômếch mới thấy người dẫn đường của cậu đã chọn con đường ngắn nhất nhưng không phải con đường dễ đi nhất. Về phía nam, đường lên có vẻ đỡ dốc hơn nhiều, một dải rừng cây vùng núi cao lan đến tận chân cái bao lơn đá nơi chúng đang đứng mới kết thúc.
Dường như đoán đượcý nghĩ của Tômếch, Đại Bàng Đỏ thản nhiên nói:
– Chắc người anh em của tôi đang suy nghĩ tại sao tôi lại chọn con đường khó đi hơn phải không? Khe núi mà chúng ta đi vào đây bị một dòng suối chảy siết chắn ngang tại một nơi cách đây không xa, nếu đi theo đường đó thì chắc chúng ta sẽ gặp không ít khó khăn để vượt qua suối.
– À, ra thế! Thế chúng ta sẽ đặt bẫy đại bàng ở đây hay sao?
– Ta đến nơi rồi, – Đại Bàng Đỏ đáp một cách bí ẩn.
– Vậy thì chúng mình hạ trại đi thôi. – Tômếch sung sướng bảo. Cậu đã quá mệt vì chuyến leo núi vừa rồi.
– Ta sẽ dựng trại ở hẻm núi đằng kia, còn tại đây chúng ta sẽ đặt bẫy, – cậu bé In-đi-an giải thích.
– Sau một lúc nghỉ ngơi, chúng trèo lên một khoảnh đất khá rộng mọc đầy cỏ. Ở đó, chúng dựng lều và đốt một đống lửa nhỏ bằng cành cây. Tômếch đói ngấu nên ăn rất nhanh, trong khi người bạn đường của cậu lại ăn rất từ tốn. Tính ít nói của thằng bé In-đi-an khiến Tômếch hơi bực mình, cậu không hiểu tại sao nó đi săn mà cứ như là đang hành lễ, một thứ lễ đặc biệt nào đó, nhưng tính nhạy cảm bẩm sinh đã giữ cho cậu không đặt ra câu hỏi.
Trước khi trời tối, chúng lại lần xuống cái bao lơn đá, và theo sự chỉ dẫn của cậu bé In-đi-an chúng đào một cái hố sâu. Trong cái hố ấy, sáng ngày mai chúng sẽ ẩn nấp để mai phục đại bàng. Chúng cẩn thận ngụy trang miệng hố bằng cành cây, đất bột và cỏ, xóa đi mọi dấu vết của việc đào bới.
Sau khi xong việc đó, cả hai quay về lều. Quá nản lòng vì sự im lặng đến lầm lì của thằng bé In-đi-an, Tômếch quyết định đi ngủ sớm. Song cậu vô cùng ngạc nhiên khi Đại Bàng Đỏ nói rằng đêm nay chúng không ngủ được.
– Thế chúng ta sẽ làm gì cơ chứ? – Tômếch hỏi.
– Chúng ta phải cầu xin linh hồn của những con chim mà chúng ta sẽ giết, – cậu bé In-đi-an đáp lại cụt lủn.
Tômếch lập tức quên hết mệt nhọc, giấc ngủ biến đi đâu mất. Cậu hiểu rõ rằng người In-đi-an rất ít khi muốn để lộ cho người da trắng biết cách thức hành lễ của họ. Đây là một dịp may hiếm có để cậu có thể làm quen với một trong những điều bí mật của họ.
Khi đêm xuống, cậu bé In-đi-an ngồi xuống cạnh đống lửa đang cháy bập bùng. Tômếch ngồi đối diện với bạn. Thằng bé da đỏ lấy từ gói đò của nó ra một túi đựng đầy cỏ khô. Cứ chốc chốc nó lại rắc cỏ khô lên lớp than hồng, từ đống lửa bắt đầu bốc lên một làn khói xam xám sực nức mùi trầm hương. Thằng bé In-đi-an liền cúi xuống sát đống lửa để cho làn khói thơm có vị hơi ngòn ngọt ấy xông khắp người nó. Chỉ một lúc sau, Tômếch đã thấy hơi ngây ngất, những lời ca của thằng bé In-đi-an vọng đến trí óc của cậu như đã được lọc qua giấc mơ.
“Hỡi Ma-ni-tu vĩ đại! Hãy cho con mắt con được sáng để con nhận ra đại bàng thông thái! Hãy giúp thêm sức cho cánh tay và bàn chân con để con có thể đâm một nhát, gây cái chết trong chớp mắt. Xin Người hãy khiến cho hương cỏ bị đốt cháy tẩy sạch hơi người ra khỏi mình mẩy của con, cái mùi khiến thú vật biết rằng người đi săn đang tiến lại gần chúng… Ôi đại bàng tuyệt diệu, thông minh, quảng đại! Hãy tha lỗi cho tôi vì tôi buộc phải giết chết Người. Tôi đang cần những chiếc lông của Người cho một vị chiến sĩ can trường. Linh hồn của Người sẽ vui sướng khi thấy lại những chiếc lông của mình trên đầu một người bạn đáng kính có lòng can đảm của gấu xám và sự tinh anh của loài rắn. Lông vũ của người sẽ khiến cho người chiến sĩ ấy nổi bật lên giữa hàng ngũ các chiến sĩ.”
Cậu bé In-đi-an ngâm nga suốt đêm không nghỉ. Lúc thì nó cầu xin đức Ma-ni-tu – vị thần vĩ đại – hãy giúp đỡ, lúc thì nó lại van xin đại bàng hãy tha thứ cho nhát đâm mà nó sẽ dùng để giết chết con chim. Tômếch lắng nghe bài ca đơn điệu ấy. Đâu đó dưới thung lũng vang lên tiếng hú xa xa của chó sói. Thằng bé In-đi-an lại lặp lại khúc ca cầu khẩn chim đại bàng…
Tômếch tưởng như mình vừa mới chợp mắt được một lát khi thấy có người lay lay cánh tay. Cậu kinh ngạc nhận thấy trong bóng đêm đã tan loãng đi cùng với những làn khói thơm hương, Đại Bàng Đỏ đang đứng bên cạnh cậu.
– Đến giờ rồi, – cậu bé da đỏ nói.
Tômếch giụi giụi mắt và bật ngay dậy. Thằng bé In-đi-an nhấc cái bọc lên trong khi Tômếch cẩn thận kiểm tra lại cơ bấm của khẩu súng săn. Khẩu súng sẵn sàng nhả đạn lăm lăm trong tay, cậu hăm hở lao theo Đại Bàng Đỏ; ngược lại cậu bé da đỏ không mang súng theo chứng tỏ là mình không cần sử dụng hỏa khí trong khi săn.
Một lúc sau cả hai đã xuống đến cái bao lơn bằng đá nơi chúng đào hố bẫy. Đại Bàng Đỏ mở bọc lấy ra một miếng gan bò tươi, đặt lên đám cành cây gác che trên miệng hố, sau đó nó lại lấy ra một bộ da chó sói. Nó khéo léo đóng mấy cái cọc xuống đất và căng tấm da chó sói ra để nếu nhìn từ phía trên xuống sẽ tưởng rằng, một con chó sói đang thưởng thức món mồi ngon. Tômếch chăm chú quan sát mọi việc làm của ban. Cậu kinh ngạc xiết bao khi thấy Đại Bàng Đỏ chợt lấy từ trong bọc ra một cái xương sọ người.
– Quỷ quái thật, cậu làm cái trò gì thế? Sao cậu không để cho xương cốt người chết được yên hả? – Tômếch bất bình hỏi.
– Đây là sọ của một chiến sĩ vĩ đại. Cái sọ này sẽ làm cho chúng ta trở nên vô hình đối với đại bàng, giống như linh hồn của vị chiến sĩ ấy đang đi săn ở xứ sở của Những Chuyến Đi Săn Vĩnh Viễn[1] hoàn toàn vô hình đối với chúng ta vậy, – Đại Bàng Đỏ nghiêm trang giải thích. – Bây giờ chúng ta hãy mau mau nấp vào trong hố, vì đại bàng có thể bay đến ngay đấy.
Chúng leo xuống hố và cẩn thận ngụy trang miệng hố, chỉ để mấy lỗ nhỏ quan sát bầu trời. Thằng bé In-đi-an thò một cành cây qua lỗ để xua những vị khách không mời khác. Bây giờ chúng chỉ còn việc ngồi chờ đại bàng bay đến. Đã mấy lần liền thằng bé da đỏ phải lắc cành cây xua một lần nữa thì chợt cả hai cùng nghe thấy một tiếng kêu giống như tiếng chim ó. Lũ chim đang lượn trên miếng mồi tán loạn bay trốn.
– Đại bàng! – thằng bé In-đi-an thì thào.
Nhìn qua khe hở, cả hai thấy con chim tuyệt vời ấy đang lượn vòng trên cao.
Nó đã nhìn thấy mồi rồi và chắc là đnag muốn xua “con chó sói” của chúng mình đi đấy, – Tômếch cũng thì thào đáp lại.
– Người anh em da trắng của tôi nói đúng, – cậu bé In-đi-an thừa nhận – đại bàng đã nhìn thấy mồi. Bây giờ chúng ta phải hành động hết sức đúng lúc. Khi đại bàng đỗ xuống đám cành cây che miệng hố, tôi sẽ cố gắng tóm chặt lấy hai chân nó, nếu làm được điều đó thì chuyến đi săn của chúng ta sẽ kết thúc thắng lợi.
– Mình không chắc có đủ can đảm để làm việc đó hay không, – Tômếch lẩm bẩm. – Có điều chắc chắn là mình có thể hạ nó bằng súng ngay được.
– Khi đã bị trúng đạn, đại bàng cũng vẫn có thể trốn vào một khe đá nào đó. Nhưng chúng ta sẽ lấy được những chiếc lông cho anh ngay bây giờ thôi.
Song, mặc những lời khẳng định chắc chắn đó, con đại bàng dường như không dám cả quyết hạ xuống để tóm lấy miếng mồi. Nó chỉ hạ thấp độ cao, lượn những vòng mỗi lúc một hẹp hơn và kêu những tiếng mỗi lúc một đinh tai hơn. Điều đó khiến cho thằng bé In-đi-an phải chú ý.
– Nó sợ cái gì đó, – nó thì thầm nói với Tômếch. – Điềm không hay rồi.
– Chung quanh đây hình như không có giống vật nào có thể làm cho nó sợ, – Tômếch cũng đáp lại bằng giọng thì thào.
– Chẳng lẽ gấu lại mò ra đây…
Đúng lúc ấy con chim ăn thịt khổng lồ cụp đôi cánh rộng lao thẳng xuống đất như một mũi tên bật ra khỏi dây cung. Khi nó vừa chạm chân vào đám cành cây, thằng bé In-đi-an nhanh như chớp thò tay ra tóm lấy chân nó kéo xuống hố và bẻ gẫy ngay cột sống của con chim đã bị vật ra đất.
Việc ấy diễn ra nhanh đến nỗi Tômếch chỉ kịp định thần khi mọi chuyện đã xong xuôi. Con đại bàng bị bắt đập cánh một cách bất lực, những chiếc móng đã từng giết chết không biết bao nhiêu loài cầm thú co quắp lại giật giật liên hồi rồi rốt cuộc nó nằm yên bất động.
Muốn được nhìn ngắm ngay con chim ăn thịt khổng lồ, Tômếch liền hất tung đám cành cây che miệng hố. Song chỉ vừa chợt nhìn lên cậu lập tức hiểu được tại sao con đại bàng lại lượn lờ lâu đến thế trước khi dám lao xuống tóm lấy miếng mồi: cách đấy không quá hai chục thước, một con gấu to tưởng, lông nâu sẫm, đang đứng vươn đầu hít hơi người lạ. Vừa nhìn thấy đầu cậu bé nhô từ dưới hố lên, nó gầm lên một tiếng khô khốc.
– Gấu! – Tômếch bật kêu lên.
Luôn luôn sẵn sàng đối phó với mọi điều, cậu bé thợ săn da đỏ liền bỏ ngay con vật quý giá vừa săn được, nhô đầu ra khỏi hố. Chỉ cần nhìn qua, nó hiểu ngay tình thế.
– Gấu bạc! Gấu bạc non! Hãy thu hút sự chú ý của nó, tôi sẽ cố gắng bọc hậu. Anh phải bắn trúng tim, nhưng chỉ được kéo cò khi nó đứng thẳng trên hai chân sau.
Đại Bàng Đỏ nói một hơi rồi nhảy vọt ra khỏi hố, tay cầm dây thòng lọng la-xô bằng da, rất chắc. Tômếch cũng không có thì giờ suy nghĩ gì thêm nữa. Cậu biết rằng gấu bạc, thường được gọi là gấu “grizzly”, và loại thú ăn thịt dữ tợn nhất Bắc Mỹ. Siết chặt khẩu súng trong tay, cậu nhảy vọt ra khỏi hố, và với trái tim đập dồn, cậu đứng thẳng người đối diện với con gấu dữ tợn.
Để đánh lạc hướng chú ý của con vật cho thằng bé In-đi-an bọc hậu sau lưng gấu, Tômếch hét to lên mấy tiếng. Con gấu lập tức quay cái đầu to tướng về phía cậu. Con vật gầm gừ giận dữ và vụng về bước về phía Tômếch. Nó bước mỗi lúc một nhanh hơn. Tômếch đã ngửi thấy mùi hôi nồng nặc của con thú dữ.
Cậu nâng khẩu súng sẵn sàng nhả đạn lên, song cậu biết rất rõ rằng, trong tình thế này không được phép hành động vội vàng. Con gấu bị khiêu khích hay tệ hơn nữa bị thương, sẽ có thể hăng máu lên, và khi ấy kẻ thiết thận trọng sẽ phải nhận lấy một cái chết không sao tránh khỏi.
Con vật chỉ còn cách Tômếch chừng năm thước. Nó bước gấp để nhanh chóng vồ được con vật kỳ lạ đang đứng trước mặt. Đúng lúc ấy, vòng thòng lọng rít lên trong không khí, rơi trúng vào đầu gấu, thít chặt lại và giật một cái thật mạnh. Con gấu dữ rống lên kinh khủng, chồm đứng lên trên hai chân sau, hai chân trước quờ quạng cố tìm cách gỡ sợi dây ác nghiệt.
Thán phục lòng dũng cảm và sự tinh khôn của người bạn In-đi-an, Tômếch chớp ngay cái cơ hội tuyệt diệu ấy để nổ súng. Cậu nâng khẩu súng lên, chĩa nòng vào đúng ngực con gấu. Với con mắt một người thợ săn dạn dày kinh nghiệm, cậu chọn đúng chỗ và bình tĩnh bóp cò. Phát súng thứ nhất vừa vang lên thì Tômếch lại lập tức bóp cò lần thứ hai.
Con gấu to tướng lảo đảo đứng trên hai chân, nó giương cặp mắt đỏ ngầu nhìn trừng trừng vào địch thủ, song đúng lúc đó, một cái giật mạnh của dây thòng lọng làm nó ngã vật ra đất hệt như một khúc gỗ. Khi mình con vật vừa chạm đất, Đại Bàng Đỏ đã chạy cụt đến, đâm phập một lưỡi dao dài vào sườn trái nó. Sự thận trọng ấy – như sau này cho thấy – là hơi thừa, bởi vì cả hai phát súng của Tômếch đều rất chính xác: cả hai viên đạn đều nằm gọn trong tim con vật.
Hai chàng thợ săn trẻ tuổi đưa những cặp mắt long lanh nhìn nhau. Tình cờ hạ được một con gấu bạc nguy hiểm không phải là một thành tích bình thường của nghề săn. Tự tay giết gấu, người thợ săn sẽ có quyền được đeo vòng cổ làm bằng nanh và vuốt gấu. Một cái vòng cổ như thế là bằng chứng về lòng can trường của người chiến sĩ.
Đại Bàng Đỏ là người đầu tiên chế ngự được nỗi xúc động của mình.
– Trời, người anh em da trắng của tôi được đấng Ma-ni-tu vĩ đại rất yêu mến, – nó cất tiếng. – Đầu của anh sẽ được những chiếc lông của một con đại bàng khổng lồ trang điểm. Chính con đại bàng đã phái gấu bạc đến trả thù chúng ta vì đã bẫy nó. Con đại bàng này quả thật là một phù thủy vĩ đại. Chúng ta phải mua ngay sự im lặng của nó mới được. Người anh em da trắng của tôi hãy giúp tôi xẻo miếng thịt ngon nhất của con gấu bị giết, nhanh lên nào!
Tômếch không hiểu người bạn Na-vai muốn làm gì, nhưng cậu cũng giúp nó xẻo ngay một miếng chân gấu. Thằng bé In-đi-an cầm miếng thịt đang ròng ròng máu đỏ ấn vào mỏ con đại bàng. Mãi đến khi đó nó mới giải thích cho Tômếch biết làm thế để làm gì. Người In-đi-an tin rằng, nếu mời đại bàng một miếng thịt ngon, thì có thể mua được sự im lặng của chúng. Khi ấy, hồn của con chim sẽ không thể kể với những con chim đại bàng khác người ta đã giết chết nó bằng cách nào, và như vậy, người ta lại có thể sử dụng cách đó để săn những con chim khác nữa.
Việc bắn hạ con gấu bạc buộc hai đứa trẻ phải kéo dài thêm thời gian ở trong núi. Phần còn lại của ngày hôm ấy, chúng làm việc cật lực. Chúng rứt lông đại bàng và lột da con gấu. Mặc dù da gấu bạc không có mấy giá trị buôn bán, nhưng đối với bọn trẻ, đây là một chiến lợi phẩm rất đáng quý trong đời thợ săn. Những cái chân gấu – được xem là món ăn rất ngon – được chúng giữ lại đầy đủ với ý định khi quay về trại sẽ rút móng gấu ra.
Tối hôm đó, lần đầu tiên trong đời, Tômếch đã được ăn món thịt gấu nướng, mà lại là thịt con gấu do chính tay cậu săn được.
Sáng hôm sau, vào khoảng nửa buổi, chúng quay về thung lũng, tìm lại ngựa và quay về nhà, không gặp trở ngại gì.
[1] Cách gọi Thiên đường của những người In-đi-an
